Dexter Gordon en de melodische mineurladder

Als je beter wilt leren improviseren over jazz-standards moet je solo’s uitzoeken. Zo leer je de taal spreken die hoort bij akkoorden: Bebop. Alleen, dat kost best veel tijd en is soms best lastig. Gelukkig hoef je ook niet een hele solo uit te zoeken. In deze vlog laat ik zien hoe je met een piepklein stukje solo van tenor saxofonist Dexter Gordon genoeg nieuwe ideeën krijgt.

Cheesecake

Dexter Gordon staat bekend om zijn smeuïge, dikke tenorgeluid en zijn laid-back timing, vaak na de tel. Ook gebruikt hij veel bebop-cliches in zijn improvisaties. Om die taal zelf beter te leren is Dexter daardoor een dankbaar voorbeeld om stukjes solo uit te zoeken. We bekijken de compositie Cheesecake (jammie …) van Dexter Gordon, dat hij in 1962 opnam op zijn album GO! Hier kun je het hele stuk beluisteren:

We zoomen even in op het fragment dat begint van 1’29 tot 1’32. Genoteerd in de klinkende toonsoort speelt hij daar over 3 maten de volgende lijn:

Wil je dit getransponeerd voor jouw instrument? Laat dan even een reactie achter laat onder dit bericht.

De melodische mineurladder

In het fragment herken je in de eerste en de derde maat de melodische mineurladder. Die klinkt fantastisch op een mineur tonica, de eerste trap. In dit voorbeeld staat Cm6/9 op de eerste trap, maar dat had ook bijvoorbeeld Cm7 kunnen zijn. Ook dan klinkt de melodische mineurladder prima.

Verder zie je in de tweede maat de II-V verbinding Dø – G7 terug naar I. Dexter speelt over deze II-V nog steeds C-mineur, alsof de tweede maat ook tonica is. Extra opvallend in deze maat is de Fis. Dat is een leidklank voor de G op de derde tel. Omdat G ook de grondtoon is van G7 laat hij toch ook even de dominant horen. Overigens kun je die G7 het beste uitbreiden met de mol 9 omdat die oplost naar Cm6/9. En dan kun je de gouden formules van Charlie Parker of Chet Baker spelen. In mijn vlog over Whisper not leer je hoe dat zit. 

Wil je meer weten over de melodische mineurladder? In mijn boeken ‘Improviseren doe je zo!‘, ‘Slim Improviseren – deel 1‘ en de meespeelboeken ‘Talking Bebop‘ leg ik het uit.

Bekijk ook even deze video van mij:

Wat moet je doen met zo’n stukje uitgezochte solo? – Stappenplan

Mooi dat je dit stukje hebt uitgezocht, maar wat heb je er aan? Wat doe je ermee? Volg dit stappenplan:

STAP 1. Leer het fragment uit je hoofd

STAP 2. Zoek een stuk met een mineur tonica en transponeer de lick eventueel naar de toonsoort van dit stuk. Neem bijvoorbeeld eerst eens Softly, as in a morning sunrise. Dat heeft precies dezelfde volgorde van de akkoorden en staat in dezelfde toonsoort.

STAP 3. Speel de lick letterlijk op iedere plek in het akkoordenschema waar die mineur tonica voorkomt.

STAP 4. Vergeet het …

Huh? Vergeet het? Jazeker. Als je oefent dan wil je nieuwe ideeën zoals deze laten inslijten in je motoriek. Maar als je een optreden of bandrepetitie hebt, dan wil je spontaan spelen, in plaats van braaf alle kunstjes die je kent, achter elkaar afvuren op je publiek. Je kunt erop vertrouwen dat door het oefenen het fragment nog steeds ergens in je systeem zit en je het spontaan kunt inpassen in je verhaal … of niet. Dat is ook prima!

Drie voorbeelden

Neem bijvoorbeeld Blue Bossa. Dan zou je het idee van Dexter Gordon’s solo als volgt kunnen gebruiken:

Misschien druist het overnemen van andermans licks in tegen jouw idee dat je bij improviseren zelf steeds iets nieuws moet verzinnen. De waarheid is dat alle jazzmusici zo beter hebben leren improviseren, dus het werkt voor jou ook zo! Herken je in de drie voorbeelden hoe ik de melodie van Blue Bossa heb gemixt met stukjes solo van Dexter Gordon? Dat is zo leuk van improviseren, je kunt oneindig variëren met bouwsteentjes. En dat is ook heel creatief. Bij je optreden kun je er dan op vertrouwen dat je genoeg materiaal in je vingers hebt en dat je het kunt mengen met spontane ingevingen. Magisch!

Gratis oefenmateriaal

Wil je de bladmuziek van het solofragment en een tweede video over de melodische mineurladder, compleet met mp3 oefentrack?  Laat dan even een reactie achter onder dit vlog bericht. Dan krijg je binnenkort een mail van me met alle info. Helemaal GRATIS.

Hulp en inspiratie?

Wil je graag beter leren improviseren? Blij worden omdat je beter speelt dan je ooit voor mogelijk had gehouden? Je speelplezier weer helmaal terug? Ik help je graag! Kijk eens bij mijn lespakketten en groepslessen. Voor de 1-op-1 lespakketten heb ik een interessante aanbieding voor je. Mail me dan even. Je kunt ook met korting een strippenkaart afnemen voor 2,5 uur. 

Op JOUW muzikale ontwikkeling!

Werner Janssen – improvisatiecoach – impro Circle 

11 gedachten over “Dexter Gordon en de melodische mineurladder”

  1. Hallo Werner,

    Weer een goede uitleg!
    Volgens mij staat Blue Bossa ook op ons programma van dit jaar, dus graag ontvang ik het oefenmateriaal.

    Alvast bedankt.
    Groetjes, Jos Scheepens

  2. Je relativeert de waarde van deze rationele benadering van ‘beter leren improviseren’ terecht in de toelichting. Dit mis ik in de wervende kop van je FB post. Verder zeker interessante materie. Ik improviseer/soleer al jaren over de changes, denk dat ik door het spelen ook beter ben geworden. Echter soli uitzoeken heb ik nooit kunnen opbrengen, laat staan uit het hoofd leren. Ervaring en veel luisteren is mijn leertraject geweest. Grt. Kees van. Veldhuizen

  3. Hallo Werner,
    ik lees je mailtjes met veel genoegen en probeer je tips is mijn oefeningen te verwerken. Graag zou ik het studiemateriaal van Dexter opgestuurd krijgen voor tenorsax.

  4. Daniëlle Gras

    Beste Werner,

    Zou je mij het fragment in Bb willen toezenden? Ik wil het graag op tenor proberen. Ik heb ook interesse in het gratis oefenmateriaal. Ik hoop een begin te maken met het uitzoeken van solo’s.

    Bij voorbaat hartelijk dank,
    Danielle Gras

  5. Hallo nWerner,
    interessante info over de solo van Dexter G. Ik ontvang graag de volgende versie.
    Succes verder,

    Theo

  6. Hallo Werner,
    interessante info over de solo van Dexter G. Ik ontvang graag de volgende versie.
    Succes verder,

    Theo

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven